Τον Ιανουάριο του 2023, το Άαρχους στη Δανία ξεκίνησε ένα τριετές δοκιμαστικό πρόγραμμα για τον περιορισμό του αριθμού των ποτηριών καφέ μιας χρήσης. Αντί να τα πετάνε, οι ντόπιοι μπορούν να χρησιμοποιούν μηχανήματα κατάθεσης που σχεδιάστηκαν από τη νορβηγική εταιρεία διαχείρισης αποβλήτων TOMRA.
Όπως αναφέρει το Euronews, οι χρήστες βάζουν το πλαστικό ποτήρι με το καπάκι μέσα στο ειδικό μηχάνημα και συνεχίζουν να ακολουθούν τις οδηγίες που αναγράφονται στο μηχάνημα κατάθεσης. Τοποθετώντας την πιστωτική τους κάρτα στην καθορισμένη περιοχή για τις κάρτες, ένα μήνυμα λέει ότι σε λίγα λεπτά, περίπου πέντε δανέζικες κορώνες (7 λεπτά) θα επιστραφούν στον τραπεζικό λογαριασμό.
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ρουμανία, η Δανία και το Βέλγιο, έχουν εισάγει συστήματα που επιτρέπουν στους πολίτες να επιστρέφουν πλαστικά ή γυάλινα μπουκάλια και κουτιά σε ειδικά διαμορφωμένα μηχανήματα σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ, όπου ανταμείβονται με μια μικρή επιστροφή χρημάτων σε αντάλλαγμα. Ωστόσο, το σύστημα του Άαρχους είναι υπαίθριο, με μηχανήματα που βρίσκονται στους κύριους εμπορικούς δρόμους.
Στόχος είναι η ανακύκλωση πολύ δημοφιλών προϊόντων, όπως τα ποτήρια με κρύα ή ζεστά ροφήματα, τα οποία χρησιμοποιούνται κατά μέσο όρο μόλις 15 λεπτά πριν καταλήξουν στα σκουπίδια.
Για να πειστούν οι πολίτες, η πρωτοβουλία υποστηρίχθηκε αρχικά από 45 καφετέριες, οι οποίες συμφώνησαν να πωλούν ποτά μόνο σε αυτά τα ποτήρια, χωρίς να δίνουν στους καταναλωτές την επιλογή να αγοράζουν πλαστικά ποτήρια μίας χρήσης.
Τις πρώτες εβδομάδες, το ποσοστό επιστροφής ήταν μόνο περίπου 25%. Το σημείο καμπής ήρθε κατά τη διάρκεια του εβδομαδιαίου φεστιβάλ Aarhus Uke της πόλης τον Σεπτέμβριο, όπου οι έμποροι λιανικής πώλησης στην εκδήλωση προσέφεραν αποκλειστικά τα ποτήρια που μπορούσαν να επαναχρησιμοποιηθούν. Πολλοί περισσότεροι πολίτες τα βρήκαν μπροστά τους και περίπου 100.000 ποτήρια επιστράφηκαν, ποσότητα που θα γέμιζε 1.200 κάδους απορριμμάτων.
Το πιλοτικό πρόγραμμα έθεσε ως στόχο τη συλλογή 500.000 ποτηριών τον πρώτο χρόνο, στόχος που ξεπεράστηκε κατά πολύ, καθώς τα ποτήρια επιστράφηκαν 735.000 φορές, εξοικονομώντας 14 τόνους πλαστικού από την αποτέφρωση και τις εκπομπές CO2.
Για το 2025, ο στόχος είναι η συλλογή 1,5 εκατομμυρίου ποτηριών, ενώ επιπλέον 1,5 εκατομμύριο ποτήρια προγραμματίζονται για το τρίτο έτος. Στο μέλλον, ο Δήμος του Άαρχους επιθυμεί να επεκταθεί σε μερικές άλλες κοντινές μικρές πόλεις, καθώς και σε άλλες μορφές συσκευασίας τροφίμων.