Η μαστίχα Χίου ως μοναδικό φυσικό προϊόν αποτελεί το αντικείμενο της μόνιμης έκθεσης.

Τον κόσμο της μαστίχας, την ιστορία και τη διαδρομή του μοναδικού φυσικού χιώτικου προϊόντος έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν οι επισκέπτες του Μουσείου Μαστίχας Χίου.

Αποτελεί το όγδοο, σε λειτουργία, μουσείο του Δικτύου θεματικών Μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, μέσω του οποίου επιδιώκεται η ανάδειξη της αειφορίας της παραδοσιακής καλλιέργειας, της παραγωγικής ιστορίας της επεξεργασίας της μαστίχας και η ένταξή της στο πολιτιστικό τοπίο της Χίου. Υλοποιήθηκε από το ΠΙΟΠ, με τη συνεργασία της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου, του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, καθώς και του Δήμου Χίου.

Βρίσκεται στα Μαστιχοχώρια, στη νότια Χίο, στο μοναδικό μέρος όπου «δακρύζει ο σχίνος» (ποικιλία pistacia lentiscus Chia) και παράγεται η μαστίχα, αν και σχίνοι υπάρχουν σε όλη τη Μεσόγειο. Μέσα από το πρίσμα της εγγραφής από την UNESCO της παραδοσιακής μαστιχοκαλλιέργειας στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας (2014), δίνεται έμφαση στη διαχρονία και την αειφορία του διάσημου ανά τον κόσμο χιώτικου προϊόντος.

Η μόνιμη έκθεση

Η μαστίχα Χίου ως μοναδικό φυσικό προϊόν αποτελεί το αντικείμενο της μόνιμης έκθεσης. Ο επισκέπτης μαθαίνει για τον σχίνο και τη μαστίχα, τη ρητίνη που αναγνωρίστηκε ως φυσικό φάρμακο. Ανακαλύπτει την παραδοσιακή τεχνογνωσία της μαστιχοκαλλιέργειας, παρατηρεί τη διαχείριση της μαστίχας ιστορικά και διαπιστώνει πώς αυτή διαμόρφωσε το αγροτικό και οικισμένο τοπίο της νότιας Χίου.

Ενημερώνεται για τη συνεταιριστική εκμετάλλευση και τη μεταποίηση της μαστίχας στους νεότερους χρόνους, σημαντικό κεφάλαιο της παραγωγικής ιστορίας της Χίου αλλά και της Ελλάδας.

Ενότητα «Εργοστάσιο Ε.Μ.Χ.», άποψη συστοιχίας κουφετιέρων © ΠΙΟΠ, Ν. Δανιηλίδης

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις χρήσεις με τις οποίες η μαστίχα σήμερα ταξιδεύει σε όλον τον κόσμο ενώ η εμπειρία ολοκληρώνεται στην υπαίθρια έκθεση, όπου ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με το φυτό, αλλά και με το φυσικό περιβάλλον στο οποίο αυτό ευδοκιμεί.

Η διαχρονία και η αειφορία της μαστιχοκαλλιέργειας τονίζονται με την παράθεση νέων φωτογραφιών δίπλα σε αρχειακό φωτογραφικό υλικό ενώ το ταξίδι της μαστίχας αποτυπώνεται στον μόχθο των ίδιων των μαστιχοκαλλιεργητών, οι οποίοι πρωταγωνιστούν στις οπτικοακουστικές παραγωγές.

Αναμνήσεις από παλαιότερες εποχές διαφυλάσσουν οι μαρτυρίες των καλλιεργητών, αλλά και τα αντικείμενα της μόνιμης συλλογής (παραδοσιακές φορεσιές, εργαλεία και εξοπλισμός). Νέες πολυμεσικές εφαρμογές αναδεικνύουν τη διαμόρφωση του τοπίου της μαστίχας στον ιστορικό χρόνο και τον δομημένο χώρο, ενώ μακέτες παρέχουν τα εργαλεία για την κατανόηση των χρήσεων του χώρου.

Ενότητα «Παραγωγή – Χρήση της μαστίχας» © ΠΙΟΠ, Ν. Δανιηλίδης

Πρωτότυπα παλιά εργοστασιακά μηχανήματα τίθενται σε λειτουργία, προκειμένου να ανακινήσουν ένα σημαντικό γρανάζι της παραγωγικής ιστορίας της Ελλάδας. Άνθρωποι-γλυπτά κρύβονται ανάμεσα στους αναβαθμούς της υπαίθριας έκθεσης, σχολιάζοντας διακριτικά τη μακραίωνη σχέση του ανθρώπου με τη φύση στα Μαστιχοχώρια.

Η περιοδική έκθεση «Απέναντι»

Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή, στο Μουσείο Μαστίχας Χίου πραματοποιείται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023, η περιοδική έκθεση με τίτλο «Απέναντι».

Με «όχημα» αποσπάσματα από εμβληματικά έργα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και φόντο τα ιστορικά γεγονότα της εποχής, η έκθεση επιδιώκει να σκιαγραφήσει πτυχές αυτής της καθοριστικής περιόδου για το έθνος.

Κείμενα σπουδαίων λογοτεχνών, όπως ο Ηλίας Βενέζης, ο Στράτης Μυριβήλης, ο Κοσμάς Πολίτης, η Διδώ Σωτηρίου, αλλά και μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα, ζωντανεύουν σκηνές που προκαλούν συγκίνηση. Η ζωή «απέναντι», στιγμιότυπα από τη Μικρασιατική Εκστρατεία και την Καταστροφή, το τέλος και ο ξεριζωμός, η επανεκκίνηση στην Ελλάδα, η ενσωμάτωση των προσφύγων και η διατήρηση της μνήμης ξεδιπλώνονται στις εκθεσιακές ενότητες.

Τροφοδοσία ελληνικού στρατού στη Μικρασιατική Εκστρατεία. Αρχείο Περικλή Παπαχατζιδάκη. Συλλογή Μ.Σ. Βαρβασίου Βιβλιοθήκη «Ο Φάρος»

Παράλληλα, η έκθεση αναδεικνύει το ισχυρό αποτύπωμα που άφησαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες στην τοπική ιστορία και την ανάπτυξη της περιοχής, αλλά και τη γενικότερη επίδραση που είχε η παρουσία τους σε τομείς της ελληνικής κοινωνίας.

Προσφυγικά σωματεία της Χίου, τοπικοί φορείς αλλά και ιδιώτες συλλέκτες δάνεισαν στο ΠΙΟΠ αντικείμενα από τις συλλογές τους για την πραγματοποίηση της έκθεσης. Αρχειακό υλικό και φωτογραφίες, ιερά κειμήλια και προσωπικά αντικείμενα που έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες αφηγούνται με μοναδικό τρόπο συγκινητικές ανθρώπινες στιγμές. Μεταξύ άλλων, οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να δουν τον Επιτάφιο του Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής Κρήνης (Τσεσμέ), επιστολές από το Μέτωπο, μια σφραγίδα των Ελληνικών Ταχυδρομείων της Σμύρνης, χειροποίητα τάματα, το κλειδί της εξώθυρας σπιτιού, ένα αστικό νυφικό του 20ού αιώνα, κεντημένα προικιά, τετράδια μαθητών και άλλα απλά καθημερινά αντικείμενα.

Δελτίο ταυτότητας Δημήτρη Σμυρνιούδη. Συλλογή Γεωργίου Μουτσάτσου

Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Ομοσπονδίας Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος.

Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά, εκτός Τρίτης,  10:00-17:00 Κλειστό: 1η Ιανουαρίου, Μ. Παρασκευή (μέχρι 12:00 μ.μ.), Κυριακή του Πάσχα,1η Μαΐου, 22 Ιουλίου (τοπική εορτή), 15 Αυγούστου, 25-26 Δεκεμβρίου

Είσοδος δωρεάν

 

Ακολουθήστε το foodlife.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις