Πώς η κλιματικές καταστροφές οδηγούν σε ακριβότερα τρόφιμα σε όλο τον πλανήτη – Η ανάλυση του ΤΙΜΕ

Η κλιματική κρίση και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, επηρεάζουν το κόστος σχεδόν κάθε προϊόντος γύρω μας, ακόμη κι αν προέρχεται από χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά.

Σε ανάλυσή του το αμερικανικό περιοδικό TIME, επισημαίνει πως για να καταλάβουμε τι συμβαίνει, μπορούμε να πάρουμε ως παράδειγμα το ελαιόλαδο και τη σοκολάτα. Οι σοβαρές ξηρασίες στη Μεσόγειο έχουν μειώσει τη συγκομιδή ελαιολάδου στην Ισπανία κατά 40%, αυξάνοντας τις τιμές κατά 27% τον Ιούνιο σε σύγκριση με πέρυσι -για τους Αμερικανούς καταναλωτές. Αντίστοιχα, η τιμή σε ορισμένων σοκολάτεε, όπως τα Cadbury’s Freddo, έχει ήδη αυξηθεί κατά 200% φέτος στην Αυστραλία, με παρόμοιες αυξήσεις να αναμένονται στις αμερικανικές αγορές, κυρίως λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων που επηρεάζουν μικρούς καλλιεργητές κακάο στην Γκάνα και στην Ακτή Ελεφαντοστού.

Οι κλιματικές καταστροφές σε χώρες παραγωγής σιταριού, όπως η Αργεντινή, επηρεάζουν επίσης βασικά τρόφιμα όπως τα δημητριακά, τα ζυμαρικά και το ψωμί. Η τιμή του σιταριού και των προϊόντων που βασίζονται σε αυτό έχει γνωρίσει μια από τις μεγαλύτερες διακυμάνσεις από το 2021. Γιατί; Η παραγωγή σιταριού στην Αργεντινή επλήγη από ξηρασία το 2021 και ξανά το 2023, προκαλώντας πανικό στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού σιταριού, οι οποίες ήταν ήδη υπό πίεση λόγω της κρίσης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Οι εταιρείες τροφίμων αντέδρασαν σε αυτή την αστάθεια με προληπτικές αυξήσεις τιμών για τους καταναλωτές.

Η αύξηση της τιμής του σιταριού μπορεί να σημαίνει ένα επιπλέον δολάριο για τα ζυμαρικά στην Καλιφόρνια, αλλά για την Ινδία, ο πληθωρισμός των τροφίμων σημαίνει περικοπές σε άλλους τομείς, όπως οι εκπαιδευτικοί προϋπολογισμοί.

Ο πλανήτης μας είναι «κλειδωμένος» σε αρκετές δεκαετίες κλιματικής αλλαγής, ανεξάρτητα από τις τρέχουσες δράσεις μας για την αντιμετώπισή της.

«Ως επιχειρηματίας που εργάζομαι για να κάνω τις αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων και γεωργίας πιο ανθεκτικές στις κλιματικές αλλαγές, γνωρίζω ότι πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε ριζικά την προσέγγισή μας στις αλυσίδες εφοδιασμού, ώστε να εξασφαλίσουμε προσιτή και διαθέσιμη τροφή για όλους» αναφέρει ο αρθρογράφος του TIME.

Οι αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων είναι από τις πιο κρίσιμες στον κόσμο και αντιμετωπίζουν μερικές από τις μεγαλύτερες απειλές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, όπως ακραία καιρικά φαινόμενα, αυξανόμενες θερμοκρασίες και έλλειψη νερού που επηρεάζουν τις αποδόσεις και την ποιότητα των καλλιεργειών – όλα αυτά επηρεάζουν την επισιτιστική ασφάλεια. Αν και η κλιματική αλλαγή συμβάλλει σημαντικά σε αυτό το πρόβλημα, άλλα γεγονότα, όπως οι πόλεμοι, το επιδεινώνουν. Συνεπώς, πολλές κυβερνήσεις εισέρχονται σε «κατάσταση πανικού» και εφαρμόζουν προστατευτικά μέτρα για να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους. Ωστόσο, αυτό συχνά έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις που επιδεινώνουν ακριβώς το πρόβλημα που προσπαθούν να αποφύγουν – αυξήσεις τιμών σε ολόκληρες τις αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων που επηρεάζουν δυσανάλογα τους καταναλωτές με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, συμπεριλαμβανομένων των αγροτών, οι οποίοι είναι και οι ίδιοι καταναλωτές.

Στη θεωρία, πολιτικές όπως το nearshoring (μεταφορά αλυσίδων εφοδιασμού σε γειτονικές χώρες όπως το Μεξικό), το friendshoring (μεταφορά αλυσίδων εφοδιασμού σε συμμαχικές χώρες όπως η Ινδία) και το “Πρώτα η Αμερική” είναι χρήσιμες για τις αλυσίδες εφοδιασμού ημιαγωγών. Αλλά δεν μπορούν να λειτουργήσουν στις αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων, επισημαίνεται μεταξύ άλλων.